Jest rok 2001. Liczne firmy z całego świata zaczynają zdawać sobie sprawę z potencjału drzemiącego w komputerach. Nowe programy, aplikacje i narzędzia powstają w zawrotnym tempie, a producenci robią co tylko się da żeby dostarczyć właściwe produkty najszybciej jak to możliwe. Jest jednak pewien problem. Czas oczekiwania na dostarczenie rozwiązań potrafi ciągnąć się latami. A co za tym idzie, pierwotne zamówienie mogło ulec przedawnieniu. Zanim produkt został skończony, nie był już w ogóle potrzebny, lub potrzebował całkowitego przerobienia. Całe szczęście w lutym 2001 roku doszło do rewolucji w myśleniu. Kilkunastu reprezentantów świata IT wspólnie spotkało się w ośrodku wypoczynkowym Snowbird w Stanach Zjednoczonych, by raz na zawsze rozwiązać problem w prowadzeniu projektów. I udało się. “Manifest Zwinnego Wytwarzania Oprogramowania” (z ang. Manifesto for Agile Software Development), bo tak nazwany został efekt ich pracy, od tamtego momentu stał się powszechną normą prowadzenia projektów, do którego zasad i wartości stosuje się około 97% firm IT.
Co to jest Agile?
Wiele osób zadaje sobie pytanie – Agile, co to jest? Agile w dużym uproszczeniu oznacza pracę opartą na zdrowym rozsądku i robieniu rzeczy z sensem. Jest to podchodzenie do projektu, w którym zamiast tworzyć rozwiązanie od początku do końca, według pierwotnych zaleceń, dzielimy naszą pracę na segmenty, po których kontaktujemy się z klientem w celu otrzymania feedbacku. Praca w ten sposób pozwala na łatwiejsze wprowadzanie poprawek oraz zmian, skupiając się na stworzeniu jak najlepszego produktu zamiast produktu jak najbardziej zbliżonego zleceniu.
Manifest działania zwinnego
Treść manifestu:
W wyniku naszej pracy zaczęliśmy bardziej cenić:
- Ludzi i interakcje od procesów i narzędzi.
- Działające oprogramowanie od szczegółowej dokumentacji.
- Współpracę z klientem od negocjacji umów.
- Reagowanie na zmiany od realizacji założonego planu.
- Oznacza to, że elementy wypisane po prawej są wartościowe, ale większą wartość mają dla nas te, które wypisano po lewej.
Głównymi cechami manifestowanymi przez metodykę Agile są:
- skupienie się na zadowoleniu klienta dzięki stałej komunikacji i słuchaniu jego potrzeb
- gotowość na zmiany na każdym etapie tworzenia produktu
- dostarczanie produktów dużo szybciej dzięki podzieleniu procesu na etapy i co za tym idzie mniejszą liczbą poprawek
- stała współpraca między klientem a producentem oraz między działami producenta
- intensywny nacisk na motywowanie zespołu, m.in. poprzez większe zaufanie do pracowników
- preferowanie bezpośredniego kontaktu
- celem jest stworzenie działającego oprogramowania
- utrzymywanie stałego tempa
- koncentrowanie się na stałym rozwoju, jak najlepszym działaniu produktu, nawet jeśli jest to zbaczanie z drogi
- postawienie na prostotę
- samodzielność zespołów. Kierownik projektu koordynuje całością, jednak to specjaliści mają wolną rękę w wykonywaniu zadań
- regularna analiza i wyciąganie wniosków jest kluczowe
Co to jest i jak działa Scrum?
Jako że Agile jest jedynie sposobem myślenia, nie da się powierzyć na nim pracy zespołu. Do tego niezbędne są jasne zasady, mierzone wyznaczniki oraz klarowny plan. Dlatego też z myśli Agile wyłoniły się metodyki zwinne, które pozwalają firmom zaimplementować ten rodzaj pracy na przejrzystych zasadach. Najpopularniejszymi z nich są:
- Scrum
- Kanban
- eXtreme Programming (XP)
- Feature Driven Development
- Lean Software Development
Pierwsza z nich, Scrum, jest zdecydowanie najczęściej spotykaną metodyką. Zespoły w Scrumie dzielą swoje projekty na 2-4 tygodniowe cykle zwane Sprintami, w których zawsze cel musi być jedno zdefiniowany. Podczas regularnych spotkań każdy z członków zespołu przedstawia co udało mi się dokonać oraz jakie zadania ma przydzielone ma najbliższy sprint. Konieczne jest również zebranie feedbacku od klienta i członków zespołu, by ciągle dążyć do stworzenia jak najlepszego produktu. Cykliczne spotkania prowadzone są przez Scrum Mastera, pilnującego ogólnego porządku.
Jakie są role w zespole scrumowym? Kim jest Scrum Master i Product Owner?
We właściwym działaniu Scrum potrzebuje zgranego ze sobą zespołu z odpowiednio rozdzielonymi zadaniami. Liczba członków zespołu może się różnić w zależności od objętości oraz czasu trwania projektu, ważne jest jednak żeby pokryte zostały wszystkie niezbędne kompetencje do dostarczenia produktu. Najczęściej jest to około 3 do 9 specjalistów, czyli tak zwany development team.
Oprócz równorzędnych sobie członków zespołu, niezbędne są dodatkowe 2 osoby – Product Owner i Scrum Master. Pierwszy z nich, Product Owner jest w pewnym sensie reprezentantem klienta. To on wie w jaki sposób produkt powinien wyglądać w danym momencie, w którą stronę podążać, oraz co jest w danym momencie najważniejsze do zrobienia. Jest osobą rozdzielającą zadania i ustalającą priorytety. Jest ona również głównym punktem stałego kontaktu z klientem, przekazując dwustronnie informacje.
Natomiast Scrum Master jak sama nazwa wskazuje, stara się dopilnować by projekt przebiegał zgodnie z zasadami Scruma oraz bez nadmiernych przeszkód uniemożliwiających wykonanie zadań. Jego celem jest zwiększenie efektywności zespołu i komunikowanie członkom zespołu, jak można tego dokonać.
Gdzie wykorzystywany jest Scrum?
Scrum, podobnie jak Agile, najlepiej sprawdza się dla projektów IT. Wszystkie pracy począwszy od tworzenia aplikacji czy stron internetowych, do poszczególnych zadań takich jak naprawy błędów czy integrację programów. Tam, gdzie czas wykonywania zadania rozłożony może być na co najmniej kilka tygodni, a jego wygląd może ulec dynamicznie zmianom, tam wykorzystany może być Scrum. Z tego też powodu, Scrum coraz chętniej pojawia się na językach menedżerów z branż takich jak:
- finanse i ubezpieczenia
- telekomunikacja
- consulting
- logistyka
- rozwiązania inżynieryjne i technologiczne
Przydatne narzędzia w metodyce Scrum
Większość development team’ów pracując w metodyce Scrum wykorzystuje elektroniczne narzędzia do ułatwienia swoich zadań. Zwykle są to programy do zarządzania backlogiem oraz pracą grupową. W przypadku branży IT, niezbędny będzie również system do zarządzania kodem źródłowym.
Obecnie niemal niewyobrażalne jest tworzenie skomplikowanych projektów scrumowych bez oprogramowania do zarządzania przedsiębiorstwem (znanym również jako ERP, czy zwyczajnie system workflow). Te potężne platformy służą do magazynowania wszystkich zasobów związanych z danym projektem, rozdzielania zadań, tworzenia obiegów i procesów, czy analizowania danych. Brzmi jak coś, czego potrzebujesz? Możliwe, że mamy system, które zaspokoi twoje potrzeby. Czytaj więcej.
Wady i zalety Agile oraz Scrum
Jakie realne korzyści można osiągnąć dzięki wdrożeniu metodyki Agile i Scrum?
- Przede wszystkim szybkość. Dużo efektywniej będzie stworzyć projekt, który przechodził wiele iteracji zmian, niż zrobić go raz, by potem zmienić połowę funkcjonalności.
- Lepsza współpraca. W metodyce Agile, członkowie zespołu są równi względem siebie, a zadania odpowiednio rozdzielone między nimi na krótkie odstępy czasowe. Dzięki temu wygodniej jest komunikować zmiany czy identyfikować możliwości na rynku.
- Lepsza jakość produktów. Agile został stworzony z myślą o tworzeniu lepszych produktów. Dzięki formule tej metodyki, efekty pracy są regularnie testowane oraz optymalizowane, by jak najlepiej spełniały swoją funkcję, zwiększając tym samym prawdopodobieństwo stworzenia lepszego produktu.
- Bardziej zadowoleni klienci. Dobrze i szybko zrobiony produkt zgodny z potrzebami kupującego = usatysfakcjonowany klient.
- Większa elastyczność. Coś nie spodobało się dla klienta? Nie ma problemu, łatwo możemy to usunąć. Trend rynkowy zdążył ulec zmianie od złożenia zlecenia? Nic prostszego, zawsze możemy dopasować się do nowego kierunku. Zmiany są szybkie i nie powodują dużych strat.
- Mniej zagrożeń. Jest to głównie zasługa ciągłej komunikacji i optymalizacji produktu. Kontrolowanie wyników na każdym etapie budowy, jest najlepszym sposobem na zapobiegnięcie potencjalnym zagrożeniom.
- Większa efektywność i motywacja zespołu. Dzięki metodyce Scrum, zyskuje nie tylko klient, ale też nasz zespół uczy się szybciej, i co ważniejsze uczy się jak wykonywać swoją pracę coraz efektywniej. Równorzędny podział obowiązków pozwala też powierzyć większą (ale nie przytłaczającą) odpowiedzialność dla wszystkich członków zespołu, tym samym nieustannie ich motywując.
- Przejrzystość pracy. Dzięki metodyce Agile oraz elektronicznym systemom do zarządzania przedsiębiorstwem cała nasza praca jest udokumentowana, zebrana w jedno miejsce i łatwa do analizy.
Z wad metodyki Agile i Scrum można wymienić mniejszą przewidywalność, która wynika z faktu ciągłej zmiany produktu. Do ostatniego momentu nie mamy pewności jak będzie wyglądał produkt ostateczny ani jakie kompetencje będą potrzebne żeby do ukończyć. Kolejną wadą może być rozrost zakresu projektu czyli niekontrolowane dodawanie nowych rzeczy do projektu, tworząc go nadmiar kosztownym i czasochłonnym. Ważne jest by umieć znaleźć granicę między poświęceniem zbyt dużej ilości czasu, a zbyt małej. Agile ograniczony jest również swoimi postulatami. Nie damy rady go wdrożyć w jednoosobowym zespole ani w wielkim projekcie na kilkuset pracowników. Ostatnim minusem może być mniejsza objętość dokumentacji ze względu na spontaniczny charakter działań. Agile jasno mówi, skupmy się na efektach a nie papierologii, co może się jednak przełożyć na dalsze problemy ze zrozumieniem projektu czy przedstawieniem go osobom trzecim, jeżeli odpowiednio o to nie zadbamy.
Dlaczego warto korzystać z Agile i Scrum?
Wciąż zastanawiasz się, czy Agile i Scrum mogą być dla ciebie opłacalne? A co jeśli powiemy tobie, że według raportu przeprowadzonego przez The Standish Group’s CHAOS w 2020 roku, projekty przeprowadzone za pomocą Agile osiągały 39% pomyślności, w porównaniu do zaledwie 11% dla tradycyjnych metodyk.
Podobnie raport Project Management Institute (PMI) Pulse of the Profession z 2020 roku wykazał wzrost o 22 punkty procentowe ilości ukończonych projektów, w przypadku organizacji praktykujących Agile.
Nie tylko pomyślność projektów jest potwierdzona przez badania. Według raportu The State of Agile Report przeprowadzonego przez VersionOne w 2019 roku, 94% respondentów rozumie projekty lepiej po wprowadzeniu Agile, a 92% uważa, że są one bardziej elastyczne.
Natomiast raport McKinsey z 2018 roku wykazał, że 81% respondentów deklaruje osiągnięcie wyższych zysków, a 80% polepszone zadowolenie klientów, po wprowadzeniu metodyki Agile.
Specjalista do spraw marketingu, szczególnie zainteresowany tematyką SEO oraz SEM. Obecnie zabiera się za pisanie pracy magisterskiej na kierunku Zarządzanie Informacją na Uniwersytecie Jagiellońskim. Do tego uwielbia grać w bilard, gry planszowe oraz jest wielkim fanem esportu.
